tự do không có văn hoá là thứ tự do hoang dã:


     

"Tự do": Thoát khỏi/không bị ràng buộc, giải phóng cá nhân và xã hội ra khỏi những khuôn khổ nhất định. Tiến trình phát triển của loài người là đi từ tự do hoang dã tới tự do trong một xã hội văn minh.

-“Văn hoá”:

         + nghĩa hẹp: bản sắc,phong tục tập quán của một vùng, miền.

         + nghĩa rộng: hiểu biết về trật tự xã hội, ứng xử văn minh, làm cho trí tuệ, tâm hồn con người trở nên đẹp hơn, xa rời cái tự nhiên hỗn mang.

- "Tự do hoang dã": tự do thời nguyên thuỷ, hay là sự tự do của cái hỗn mang trong nhận thức và tri thức.

- Nhận định trên là đúng, bởi tự do cần hiểu và phân biệt theo hai khía cạnh: Tự do có văn hoá và tự do không có văn hoá (hoang dã), trong đó:

     - vậy tự do không có văn hoá là thứ tự do hoang dã là niềm mơ ước, đích phấn đấu của loài người, là tiêu chuẩn đề đánh giá sự tiến bộ của xã hội (loài người tạo ra máy móc để giải phóng sức lao động, loài người đấu tranh dành tự do cho dân tộc, cho mỗi cá nhân). Như thế, tự do có văn hoá là một giá trị lớn.Tự do hoang dã là rũ bỏ mọi ràng buộc và giới hạn, trật tự. Nếu không có bản lĩnh đúng đắn, tự do hoang dã sẽ kéo con người đi ngược hoặc đi lùi lại với văn minh  nhân loại