# Tóm tắt lại trong Sách giáo khoa là được nhé !

* Văn hóa.

- Phật giáo phát triển, chùa chiền được xây dựng

- Nho giáo chiems địa vị  cao 

- Thời Trần, tín ngưỡng cổ truyền phổ biến là thờ tổ tiên, thờ anh hùng dân tộc.

- Người dân  thích ca hát, nhảy múa, đấu vật, đua thuyền .... thể hiện cuộc sống thanh bình , giản dị, giàu thinh thần thượng võ, yêu nước.

* Khoa học - kĩ thuật.

- Quốc tử Giám mở rộng đào tạo cho con em quý tộc, các lộ, phủ có trường công, làng, xã có trường tư, tổ chức nhiều kì thi.

- Sử học:  cơ quan viết sử ra đời do Lê Văn Hưu đứng đầu, ông biên soạn quyển "Đại Việt sử kí toàn thư".

- Thiên văn học: Đặng Lộ và Trần Nguyên Đán có đóng góp đáng kể.

- Quân sự : có tác phẩm Binh Thư yếu lược của Trần Hưng Đạo.

- Y học: Tuệ Tĩnh tổng kết việc chữa bệnh bằng thuốc nam.

- Kĩ thuật: Hồ Nguyên Trừng và các thợ thủ công chế tạo súng thần cơ và thuyền lớn.

 Thành tựu văn hóa của các quốc gia cổ đại phương Đông

a. Sự ra đời của lịch và thiên văn học

– Thiên văn học và lịch là 2 ngành khoa học ra đời sớm nhất, gắn liền với nhu cầu sản xuất nông nghiệp. Một năm có 365 ngày và chia thành 12 tháng

– Việc tính lịch chỉ đúng tương đối, nhưng nông lịch thì có ngay tác dụng đối với việc gieo trồng.

b. Chữ viết

– Nguyên nhân ra đời của chữ viết: Do sự phát triển của đời sống người ta cần ghi chép, lưu giữ kinh nghiệm mà chữ viết sớm hình thành

– Ban đầu là chữ tượng hình, sau đó là chữ tượng ý

c. Toán học

– Nguyên nhân ra đời: Do nhu cầu tính lại ruộng đất, nhu cầu xây dựng tính toán,… mà toán học ra đời.

– Thành tựu: Tính diện tích các hình, số Pi = 3,16, phát minh ra số 0 của cư dân Ấn Độ

d. Kiến trúc

 Kim tự tháp Ai Cập, vườn treo Ba-bi-lon ở Lưỡng Hà, Vạn lý trường thành,…là những kì tích về sức lao động và tài năng sáng tạo của con người

* Thành tựu văn hóa cổ đại phương Tây Hy Lạp và Rô-ma

a. Lịch và chữ viết

– Lịch:

+ Tính được lịch một năm có 365 ngày và 1/4. Trái đất hình cầu, 1 năm lần lượt có 31, 30 ngày, tháng 2 có 28 ngày. Như vậy, mặc dù chưa chính xác nhưng những hiểu biết của cư dân Rô-ma cổ đại đã rất gần với hiểu biết ngày nay

Xem thêm:  Giải thích câu tục ngữ Cốc mò cò xơi

– Chữ viết: Phát minh ra hệ thống chữ cái A, B, C,… lúc đầu có 20 chữ, sau thêm 6 chữ nữa để trở thành hệ thống chữ cái hoàn chỉnh như ngày nay. Đây là cống hiến lớn lao của cư dân Địa Trung Hải cho nền văn minh nhân loại.

b. Sự ra đời của khoa học

– Chủ yếu các lĩnh vực: toán, lý, sử, địa.

– Khoa học đến thời Hy Lạp, Rô-ma mới thực sự trở thành khoa học vì có độ chính xác của khoa học, đạt tới trình độ khái quát thành định lý, định đề, tiên đề.

c. Văn học

– Chủ yếu là kịch. Một số nhà viết kịch tiêu biểu như Sô phốc, Ê-sin,…

– Giá trị của các vở kịch: Ca ngợi cái đẹp, cái thiện và có tính nhân đạo sâu sắc.

d. Nghệ thuật

– Nghệ thuật điêu khắc: xây đền đài đạt đến đỉnh cao. Tiêu biểu đền Pác-tê-nông

– Nghệ thuật tạc tượng: tượng lực sĩ ném đĩa, tranh tượng nữ thần A- tê- na,…

Người ta dựa vào 3 tư liệu: tư liệu chữ viết, tư liệu truyền miệng và tư liệu hiện vật.

Trồng đồng nha chị vì ngày trước mọi thứ đều làm bằng đồng

trống đồng (ý B